Zmarła Márta Eggerth


W drugi dzień świąt zmarła w wieku 101 lat Márta Eggerth (znana też jako Martha Eggerth), węgierska śpiewaczka operetkowa i aktorka, żona Jana Kiepury:

“Urodziła się w Budapeszcie jako córka węgierskiego bankiera Paula Eggertha i żydowskiej śpiewaczki operowej i nauczycielki śpiewu Tilly de domo Herezegh.

Występowała od najmłodszych lat, w 1922 w budapeszteńskim Teatrze Węgierskim (Magyar Színház), w 1923 w Węgierskiej Operze Państwowej (Magyar Állami Operaház), w kolejnych latach we wszystkich ważniejszych operach europejskich (śpiewała lalkę Olimpię w Opowieściach Hoffmanna Jacques’a Offenbacha, a potem także partię Małgosi w Jasiu i Małgosi Engelberta Humperdincka).

Młodsza siostra Imre Kálmána, którą poznała po jednym z peszteńskich występów, przedstawiła ją swemu bratu pracującemu w Wiedniu. Kálmán obsadził ją w głównej roli w swojej operetce Fiołek z Montmartre, wystawianej w wiedeńskim teatrze Johanna Straussa. Spektakl zaproszono m.in. do hamburgskiej Volksoper, dzięki czemu Eggerth stała się słynna również w Niemczech.

W 1927 otrzymała z Berlina propozycję roli w filmie, która rozpoczęła jej karierę filmową. Na zaproszenie reżysera filmowego Richarda Eichberga brała udział w produkcji filmowej w Londynie, potem związała się z berlińską wytwórnią filmową UFA.

Jej nazwisko na stałe wpisało się do historii kina węgierskiego, ponieważ u boku Pála Jávora wystąpiła w głównej roli w pierwszym węgierskim filmie dźwiękowym Csak egy kislány van a világon (Jedyna panna na świecie). Ciekawostką jest, że produkcja pierwotnie miała być filmem niemym, co zresztą wyraźnie widać po grze aktorskiej.

W swojej ojczyźnie wystąpiła tylko w tym jednym filmie. W latach 1930–1936 była gwiazdą w 40 filmach. W węgierskim filmie wystąpiła jeszcze jako brunetka, później występowała jako blondynka.

W swych zagranicznych kontraktach miała zastrzeżone, że w każdym filmie zaśpiewa przynajmniej jedną piosenkę po węgiersku.

Eggerth_Márta_Jan_Kiepura

W 1936 poślubiła tenora Jana Kiepurę, którego poznała podczas współpracy z UFA. Odtąd często występowali razem. W 1938 przeprowadzili się na południe Francji, a w 1939 wyemigrowali do Stanów Zjednoczonych z powodu narastających w Europie nastrojów antysemickich (oboje byli Żydami).

W 1940 powróciła na deski teatru w musicalu Higher and Higher. Regularnie występowała na nowojorskim Broadwayu. Od 1943 zagrała 2000 razy główną rolę w Wesołej wdówce w Majestic Theatre. Ponadto dużo koncertowała, m.in. w Rio de Janeiro, São Paulo, na Kubie i w Kanadzie.

Jej kariera w Hollywood trwała bardzo krótko, bo zaledwie rok (1942–1943). Zagrała w dwóch filmach wytwórni Metro-Goldwyn-Mayer z Judy Garland i Gene’em Kellym.

W 1947 wróciła z mężem do Europy, gdzie krótko występowała w Operze paryskiej. Zagrała też w czterech filmach.

W 1992 wystąpiła w wiedeńskiej Robert Stolz Revue Servus Du, zaś 90. urodziny świętowała w wiedeńskim Theater an der Wien. W 2003 Patria Music wydała podwójną retrospektywną płytę CD z utworami śpiewanymi przez artystkę pt. My Life My Song. 6 kwietnia 2006 wystąpiła w koncercie w nowojorskiej Scandinavia House/Victor Borge Hall. Wielokrotnie odwiedzała Polskę (w 1989 śpiewała m.in. na festiwalu w Łańcucie).

W 2012 roku została odznaczona przez prezydenta Bronisława Komorowskiego Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. Miała dwóch synów – Jana Tadeusza Kiepurę (ur. 1944) i Mariana Wiktora Kiepurę (ur. 1950).”

[za: Wikipedia]