Pál Erdős i folklor matematyczny


Z osobą Pála Erdősa część z Was mogła się spotkać poprzez anegdotę o nim, która krążyła niedawno po stronach z dowcipami. Czym jednak zajmował się ten uczony?

Paul Erdős, własc. Erdős Pál (ur. 26 marca 1913 w Budapeszcie, zm. 20 września 1996 w Warszawie) – węgierski matematyk. Był jednym z najwybitniejszych matematyków XX w. Autor ponad 1500 artykułów z koncepcjami matematycznymi, głównie z teorii liczb, kombinatoryki i teorii grafów. Paul Erdős zajmował się kombinatoryką, teorią grafów i teorią liczb. Erdős bardzo wiele podróżował po całym świecie. Znany był z tego, że często stawiał ciekawe problemy matematyczne, za rozwiązanie których wyznaczał nagrody pieniężne, gdy sam nie mógł ich rozwiązać. Opublikował ogromną liczbę prac napisanych wraz z innymi matematykami. W związku z tym powstał element matematycznego folkloru, tak zwana liczba Erdősa. Często i chętnie opowiadał o księdze ksiąg, w której Bóg przechowuje perfekcyjne dowody twierdzeń matematycznych (zobacz Dowody z Księgi). Więcej na temat Erdősa dowiecie się tutaj.

Liczba Erdősa – element matematycznego folkloru związany z osobą Paula Erdősa. Matematyk ten znany był z częstej współpracy z innymi uczonymi.

Sam Paul Erdős ma liczbę Erdősa równą 0. Osoba, która napisała pracę naukową wspólnie z Erdősem, ma liczbę Erdősa równą 1. Z kolei osoba, która napisała pracę naukową z kimś kogo liczba Erdősa wynosiła 1, ma liczbę Erdősa równą 2 itd. Naukowiec piszący swe prace samodzielnie otrzymuje nieskończoną liczbę Erdősa. Erdős pół żartem wspominał o ułamkowych liczbach Erdősa. Jeśli jakiś matematyk napisał wspólnie z nim n prac, to jego liczba Erdősa wynosi 1/n.

Liczba Erdősa wśród aktywnych matematyków osiągnęła maksymalnie wartość 15, jednak średnia jest mniejsza niż 5, a większość ma liczbę Erdősa mniejszą niż 8. Obecnie liczbę Erdősa można wyznaczyć za pomocą MathSciNet-u, największej bazy danych prac matematycznych Amerykańskiego Towarzystwa Matematycznego.

509 uczonych ma liczbę Erdősa równą 1. W 2000 r. naukowców z „dwójką” było 5897. Ich liczba ciągle się zwiększa (gdyż powstają nowe wspólne prace), chociaż liczba żyjących uczonych z „jedynką” ciągle się zmniejsza, gdyż sam Erdős już nie żyje i umierają też jego współpracownicy.

Około 63 laureatów Nagrody Nobla oraz wszyscy laureaci Nagrody Nevanlinny mają liczbę Erdősa poniżej 9, natomiast laureaci Medalu Fieldsa – poniżej 6.

[za:  http://pl.wikipedia.org/wiki/Paul_Erd%C5%91s oraz http://pl.wikipedia.org/wiki/Liczba_Erd%C5%91sa]