Archiwum miesiąca: kwietnia 2012



O tym, co należy do obowiązków tłumacza, zwłaszcza od strony etycznej, pisałam kiedyś w Idei przekładu – pokrótce filozofia tłumaczeń sprowadza się do transparentności i braku ingerencji w nieusprawiedliwiony przez wymogi języka docelowego sposób (choć można by tu zdecydowanie odróżnić zasady określające przekład literacki). Dowcipnym komentarzem idei przekładu jest swoją […]

Jak (nie) tłumaczyć


W ramach interesujących i pięknych zakątków Europy na majowe plany Onet.pl poleca klasykę węgierską, czyli Balaton i Budapeszt – przy okazji otwarcia kolejnych połączeń lotniczych z Budapesztem (poczytacie o tym tu i tu) warto zaplanować wizytę na Węgrzech nie tylko na majówkę: Balaton Na zachód od Balatonfüred w wody Balatonu […]

Pomysły na „wielką majówkę”



8 maja 2012 o godzinie 18.00 w Węgierskim Instytucie Kultury odbędzie się wernisaż wystawy Jak pięknie jest być Cyganem autorstwa Tamása Schilda. Wystawę otworzy Adam Bartosz, dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie. W wieku pięćdziesięciu lat, pod wpływem wewnętrznego impulsu zaczął samodzielnie zgłębiać tajniki fotografii. Już w 2008 r. pierwszy raz […]

Jak pięknie jest być Cyganem


Dziś, w ramach serii spod znaku antologii dramatu przedstawiam Wam Kolizje. Antologia nowego dramatu węgierskiego pod redakcją Patrici Pászt (Kraków 2010), czyli ostatnie z trzech wydawnictw o tej tematyce. W tomie wydanym przez Katedrę Dramatu Uniwersytetu Jagiellońskiego  i wydawnictwo Panga Pank znalazło się 10 węgierskich dramatów powstałych po roku 2000: András Forgách: […]

Współczesny dramat węgierski (Kolizje; P. Pászt 2010)




Dziś, w ramach serii spod znaku antologii dramatu przedstawiam Wam Współczesny dramat węgierski. Antologia pod redakcją Patrici Pászt (Księgarnia Akademicka, Kraków 2003), czyli drugie z trzech wydawnictw o tej tematyce. Z wyjątkiem sztuki Pétera Nadása utwory zamieszczone w tym tomie powstały w latach 90., mniej lub bardziej trwale wpisując się […]

Współczesny dramat węgierski (Antologia P. Pászt 2003)


Jakiś czas temu pisałam, że Ryanair otworzył połączenia pomiędzy Krakowem i Budapesztem (tutaj). Teraz wiadomo już także, że i z lotniska w Modlinie dostaniemy się do Budapesztu (od 16 lipca 2012). Obecnie, oprócz stolicy Węgier w sprzedaży są bilety do: Brukseli Charleroi, Dublina, Düsseldorfu Weeze, Londynu Stansted, Mediolanu Bergamo, Oslo […]

Modlin-Budapeszt z Ryanairem


Wielu jest wielbicieli kuchni węgierskiej – mięsnej, tłustej, okraszonej słodką i ostrą papryką, obfitującej w pyszne słodycze i komplementowanej wspaniałym winem. Wiele jest też powodów sentymentu do Węgier, Węgrów i ich kuchni. A skąd się bierze podobne zamiłowanie u Roberta Makłowicza? Tego dowiecie się z fragmentu książki Podróże kulinarne Roberta […]

Podróże kulinarne Roberta Makłowicza – Smak Węgier




Wszystkim zainteresowanym węgierską administracją państwową polecam zapoznanie się z warunkami tegorocznego trzymiesięcznego stażu im. Balassiego: STAŻ IM. BÁLINTA BALASSIEGO II EDYCJA – BUDAPESZT, 2012 Z inicjatywy Wicepremiera Węgier, Tibora Navracsicsa, po raz drugi zostaje rozpisany TRZYMIESIĘCZNY STAŻ IM. BÁLINTA BALASSIEGO w Ministerstwie Sprawiedliwości i Administracji Państwowej (KIM) w Budapeszcie. Stażysta […]

Staż w Ministerstwie Sprawiedliwości i Administracji Państwowej (Budapeszt, 3 miesiące)




W dniach  23, 24, 26, 27 i 30 kwietnia 2012 r. odbędzie się w Wołominie Festiwal Węgierskiego Filmu Historycznego. Oto obrazy, które zostaną wyświetlone w ramach festiwalu: . 23 kwietnia, godz. 18.30; „Desperaci” (1965), reż. Miklós Jancsó –  film jest pełną wyszukanego piękna i ascetycznych obrazów wizją prowokacji habsburskiej policji […]

Festiwal Węgierskiego Filmu Historycznego


We wcześniejszych wpisach publikowałam już zbiory antologii poezji węgierskiej czy numery Literatury Na Świecie, poświęcone tematyce węgierskiej. Nadszedł czas na dramat, którego reprezentacja jest o wiele skromniejsza i obejmuje zaledwie trzy publikacje. Dziś chciałabym Wam przedstawić tom zatytułowany Antologia współczesnego dramatu węgierskiego, w opracowaniu (wybór i wstęp) Andrzeja Sieroszewskiego (Państwowy […]

Antologia współczesnego dramatu węgierskiego (A.Sieroszewski, 1982)


Niedawno przebojem okazały się mixy filmików na YouTube, oparte na doszukiwaniu się polskich słów w zagranicznych piosenkach. Ta sama rozrywka bawi i Węgrów, a jedną z najpopularniejszych przeróbek jest osłuchany do znudzenia hit ostatnich miesięcy, czyli Michel Telo i Ai se eu te pego – w wersji félrehallott magyar verzió/nyelvrokonság […]

Węgierskie słowa w zagranicznych piosenkach



W sobotę 21 kwietnia 2012 o godz. 19.00, w Grodzisku Mazowieckim odbędzie się koncert muzyki chóralnej, w którym wystąpi Chór Dziewczęcy Szkoły Muzycznej z Budapesztu oraz Grodziski Chór Bogorya. Koncert jest organizowany wspólnie przez Centrum Kultury w Grodzisku Mazowieckim oraz Węgierski Instytutu Kultury w Warszawie. PROGRAM KONCERTU: Chór Dziewczęcy im […]

Koncert węgierskiego chóru dziewczęcego z Budapesztu


O hiperpoliglotach pisałam już kiedyś tutaj, a dziś po raz kolejny zachęcam Was do poczytania zwierzeń jednego z nich, władającego 50 językami obcymi. Pełny artykuł „Experience: I can speak 50 languages” znajdziecie na stornie Guardiana, a oto kilka smaczków: I wasn’t a natural language learner. Aged 11, I made slow progress […]

Znam 50 języków obcych, czyli jak inni to robią


Jeśli przedzierając się przez gąszcz reguł  i wyjątków kiedykolwiek zwątpicie w sens nauki języków obcych, przypomnijcie sobie jedną z poniższych złotych myśli: The sum of human wisdom is not contained in any one language. Ezra Pound You can’t see other people’s point of view when you have only one language. Frank Smith […]

Motywacja do nauki języków obcych



W styczniu Narodowy Stary Teatr w Krakowie wydał publikację pt. „Mitos 21 – antologia”, zawierającą pięć współczesnych dramatów w przekładzie na język polski. W dwóch tomach zawarto informacje o członkach sieci i ich działalności oraz najlepsze i najnowsze dramaty (które zebrały rekomendacje dramaturgów i kierowników literackich z teatrów zrzeszonych w […]

MITOS 21 i akcent węgierski


Na pewno nie raz część z Was potrzebowała gotowego tekstu umowy w języku węgierskim, chociażby dla siebie samych, jako zleceniobiorców. Warto mieć pod ręką bezpłatne wzory podstawowych umów –  znajdziecie je np. tutaj, a obejmują: Engedményezési szerződés – Umowę przelewu wierzytelności Megbízási szerződés – Umowę-zlecenie/o dzieło Határozatlan időre szóló munkaszerződés […]

Wzory umów w j. węgierskim


Niedawno w atmosferze skandalu związanego posklejaniem swojej pracy doktorskiej z dzieł innych naukowców ustąpił z urzędu prezydent Węgier, Pál Schmitt (więcej o tym znadziecie tutaj  PL i tutaj HU). Zaraz po tym wydarzeniu  pojawiły się także wątpliwości co do pracy magisterskiej Viktora Orbána. Premier Węgier opublikował ją zatem na swoim […]

Schmitt, Orbán, Gyurcsány – afera plagiatowa na Węgrzech



Jeśli chcecie dowiedzieć się, skąd wzięła się węgierska nazwa Wielkanocy – Húsvét, to polecam Wam artykuł Miért éppen húsvét? na portalu Nyelv és Tudomány: Nem furcsa-e, hogy az egyház valamikori legnagyobb ünnepét éppen a hasunkra gondolva neveztük el? És hogy nevezik mások? Hol utal az ünnep neve a fontosságára, hol […]

Dlaczego akurat Húsvét?


Po roku przerwy powraca konkurs dla tłumaczy (IV edycja), mający na celu wyłonienie uczestników warsztatów translatorskich w Balatonfüred. Polecam gorąco, sama brałam w nich udział trzykrotnie i w dużym stopniu pomogły mi one ukształtować ostatecznie swoje wyobrażenie na temat przekładu literackiego – m.in. dzięki nim od pewnego czasu mogę wykonywać […]

Warsztaty w Balatonfüred


Kellemes Húsvéti Ünnepeket! czyli Wesołych Świąt Wielkanocy życzę Wam wszystkim! :) A o węgierskich zwyczajach możecie poczytać tu: Wielkanoc na Węgrzech i tu: Lany Poniedziałek na Węgrzech. .

Wesołych Świąt!



Każdy hungarysta i hungarofil wie, jak ważną postacią węgierskiej poezji był Bálint Balassi (pozostałym polecam krótkie wprowadzenie na Wikipedii). Jego znaczenie dla kultury węgierskiej odzwierciedla także fakt, iż nazwiskiem Balassiego nazwano instytuty kultury węgierskiej (przykładowo: tutaj). W polskich przekładach również nie zabrakło miejsca dla tego poety, czego dowodem jest chociażby […]

Bálint Balassi – Poezje



Wybór 13 poetów. Antologia współczesnej poezji węgierskiej pod redakcją Szczepana Woronowicza i Bohdana Zadury obejmuje następujące pozycje: Wstęp Jerzy Robert Nowak Lajos Kassák Do prawdziwych poetów (Az igaz költőkhoz), przełożył Tomasz Kulisiewicz Moja poezja {Költészetem), przełożył Tomasz Kulisiewicz Fabryka (A gyár), przełożył Tomasz Kulisiewicz Po kole (Vándorlás körben), przełożył Tomasz […]

Antologie poezji węgierskiej – cz. VIII: 13 poetów



Uniwersytet Letni w Debreczynie w dniach 22-28 lipca 2012 organizuje pierwszą międzynarodową konferencję dla obcojęzycznych lektorów języka węgierskiego. Oto węgiersko- i angielskojęzyczne zaproszenia oraz szczegółowy opis tego wydarzenia: NEM MAGYAR ANYANYELVŰ MAGYARTANÁROK (NeMaMaT) I. NEMZETKÖZI KONFERENCIÁJA 2012. július 22–28. Debrecen, Magyarország a Debreceni Nyári Egyetem szervezésében A Debreceni Nyári Egyetem […]

Międzynarodowa konferencja dla obcojęzycznych lektorów języka węgierskiego


Wydawnictwo Przepowiednia czasu twego (antologia współczesnej poezji węgierskiej)  w wyborze Konrada Sutarskiego obejmuje następujące utwory: Matyas Domokos: Antologia współczesnej poezji węgierskiej (Konrad Sutarski) János Pilinszky Apokryf (Apokrif) Tadeusz Śliwiak Pustynia miłości (A szerelem sivataga) Jerzy Ficowski Epilog (Utószó) Tadeusz Śliwiak Upomnienie (Intelem) Tadeusz Śliwiak Święty łotr (Szent lator) Konrad Sutarski Krater […]

Antologie poezji węgierskiej – cz. VII: Przepowiednia czasu twego


Jednym z nielicznych filmów węgierskich ostatnich miesięcy, który przedarł się do szerszej publiczności i zbiera entuzjastyczne recenzje, jest pożegnalny (i ciężki – co charakterystyczne dla tego reżysera) „Koń turyński” Béli Tarra. Recenzję tej produkcji znajdziecie tutaj, natomiast na seanse wybrać się możecie do Kina Muranów: Koń turyński Béli Tarra – […]

Zachwyt nad „Koniem turyńskim” Béli Tarra