słownik

Natrafiłam ostatnio na ciekawy słownik szojelentese.com, który poszczególne hasła ujmuje nie tylko w standardowym zakresie, ale m.in. podaje też ich transkrypcję na język migowy, alfabet Morse’a, liczy stosunek spółgłosek do samogłosek i jak ten współczynnik ma się do średniej w języku węgierskim: ANYA szó jelentése Magyar nyelv (1862) szótárunk szerint […]

Węgierski migany i nadawany Morsem

This entry was tagged ciekawostka praca przekłady słownik słownik tematyczny warsztat
Niekiedy dobrze jest zrobić sobie małą powtórkę z określonego zasobu słownictwa, nawet jeśli zdaje nam się, że już nic nas w tym temacie nie zaskoczy. Dziś proponuję Wam odświeżenie słówek o pokrewieństwie i powinowactwie (za niezawodną Wikipedią): Vérrokonság: leszármazás útján létrejött rokoni kapcsolat. A vérrokonságba nemcsak a vér szerinti rokonok, […]

Z rodziną nie tylko na zdjęciu

This entry was tagged ciekawostka know-how słownik słownik tematyczny warsztat zwyczaje
Nikt nie jest alfą i omegą, a bez choćby drobnych poprawek, jaki powinno wymagać tłumaczenie, korektorzy wymarliby już dawno. Nie ma jednak usprawiedliwienia na to, że niektórzy tłumacząc przekładają tylko treść, a pozostałe aspekty rodzimego języka traktują po macoszemu. By przypomnieć, jak wielką wagę – nie tylko estetyczną, ale i […]

Przecinek na wagę życia

This entry was tagged know-how praca przekłady słownik warsztat
Strona www.tizdolog.hu, specjalizująca się w zbieraniu 10 elementów na dany temat, ułożyła listę 10 retrosłówek, które czasy świetności przeżywały za młodości naszych babć. Z jednej strony to ciekawostka, z drugiej – dobry powód do powiększenia swojego słownictwa (lub odświeżenia) o kilka nowych pozycji: 1. stelázsi – polcos állvány Példamondat: Levennéd nekem […]

10 węgierskich retrosłówek

This entry was tagged ciekawostka słownik słownik tematyczny warsztat
Tym, którzy czasem lubią niezobowiązująco nauczyć się/powtórzyć jakieś słówka, może się spodobać strona Learn useless Hungarian, reklamująca się tak: For those who would like to learn completely useless words and phrases in Hungarian, just for fun! A oto kilka przykładów z dotychczasowych wpisów: megdönthetetlen bizonyíték – axiomatic proof gyermekkorunk kedvencei […]

Learn useless Hungarian

This entry was tagged ciekawostka słownik słownik tematyczny
Niby każdy tłumacz wie, że pleonazm jest jednym z grzechów głównych, ale z niektórych czasami nie zdajemy sobie sprawy. Warto przyjrzeć się im z bliska –  kto wie, którego bohatera naszych przekładów będziemy musieli podrasować pleonazmami i tautologiami, by oddać konkretny rejestr lub indywidualny styl? Pleonazm (z gr. pleonasmos “nadmiar”), […]

Tłumacz kontra pleonazmy

This entry was tagged know-how praca słownik słownik tematyczny warsztat
W dość tajemniczym rankingu stopnia trudności danych języków obcych na pierwszym miejscu znajdziemy polski, a na drugim ex aequo węgierski z pobratymcami, czyli fińskim i estońskim, których gramatyka została opisana w dość pokrętny i niezbyt fachowy sposób: (kliknij aby powiększyć) .

Węgierska język trudna język

This entry was tagged ciekawostka słownik warsztat
Oto nowy wynalazek, który potencjalnie ma wyeliminować potrzebę tłumaczy w procesie porozumiewania się w obcych językach: Microsoft opublikował 9 minutowy film, na którym Rick Rashid, szef działu Microsoft Research prezentuje działanie nowego translatora. Najpierw wygłasza tekst, który automat na bieżąco spisuje i tłumaczy na język mandaryński. Następnie, translator wypowiada efekt […]

Czy tłumacze są jeszcze potrzebni?

This entry was tagged ciekawostka know-how podróże praca przekłady słownik warsztat wydarzenia
Dániel Gyurta, pływacki mistrz olimpijski, pobił rekord świata
Węgrzy w tym roku udowodnili, że ich domeną są sporty wodne. Przy tej okazji warto poczytać, skąd wzięły się takie, a nie inne nazwy stylów pływania – odpowiedź znajdziecie w artykule A gyorsúszás is hungarikum? (HU): . A gyorsúszást angolul nem „fast swimming”-nek, hanem „freestyle”-nak, azaz „szabad stílus”-nak hívják. Honnan […]

Styl dowolny czy szybki, czyli jak pływają Węgrzy

This entry was tagged ciekawostka know-how przekłady słownik słownik tematyczny sport warsztat
Wino z wodą sodową, czyli szprycer, na Węgrzech zwany fröccs, niesie za sobą całą filozofię nazw i proporcji: Szprycer to napój powstały ze zmieszania białego wina z wodą sodową. W zależności od proporcji rozróżniamy nagyfröccs (duży fröccs, 2 dl wina, 1 dl wody), hosszú lépés (długi krok, 1 dl wina, […]

Węgierska miara szprycera

This entry was tagged ciekawostka know-how kuchnia i wino słownik zwyczaje
Wydawać by się mogło, że użytkownicy angielskiego nie powinni mieć wielkich powodów do narzekania – porozumieć się w nim można w każdym zakątku świata, a sam język nie należy do grupy najbardziej skomplikowanych, dodatkowo przez swoją powszechność pozwala na osłuchanie się z nim  i szybszą naukę. A jednak nie tylko […]

Frustracje językowe

This entry was tagged know-how praca przekłady słownik słownik tematyczny warsztat
Ciekawy (znów!) artykuł opublikował portal Nyelv és Tudomány – Bugrisok és buzik to naukowy wywód na temat etymologii (jak się okazuje, chodzącej bardzo zawiłymi ścieżkami) słowa buzi, które jest niepoprawnym politycznie określeniem homoseksualisty: . Kevés dolog izgatja annyira az egyszerű nyelvhasználót, mint egyes szavak eredete. Nem is csoda, hiszen bizonyos […]

Zawiłe ścieżki etymologii

This entry was tagged ciekawostka słownik słownik tematyczny
Tym, którym opornie idzie nauka węgierskiego oraz tym, którzy nieraz westchną ciężko przy niespodziewanie wyskakującym wyjątku polecam artykuł Ragozni nehéz!: . A magyarban a toldalékolás legalább olyan nehéz, mint a szórend, ha nem nehezebb. A legrosszabb nyelvtanórai emlékeinket idézve rájöhetünk, mennyire bonyolult is az a nyelv, amit megtanultunk gyerekkorunkban. Néha […]

Węgierski trudny nawet dla Węgrów?

This entry was tagged know-how praca słownik warsztat
Tłumacz wiele może się naczyć nie tylko na wzorcowym językowo tekście, ale i na pełnych błędów sformułowaniach. Z jednej strony taka negatywna analiza przekornie pozwala łatwiej zapamiętać poprawne sformułowania, z drugiej – unikać właśnie takich błędów, z trzeciej zaś – jest świetnym materiałem, by nauczyć się rozróżniać potoczny i niechlujny […]

Uczmy się na błędach

This entry was tagged ciekawostka know-how praca przekłady słownik słownik tematyczny warsztat zwyczaje
Tłumacz nie raz staje przed zadaniem, jak przełożyć (w ogóle lub zwięźle) nieprzekładalne – mowa tu zarówno o m.in. słowach określających rzeczy lub zjawiska, występujące wyłącznie na danym obszarze lub w danej kulturze, wyrażeniach przywołujących jedynie dla pierwotnego odbiorcy szereg skojarzeń czy określeniach, które przez swoją zwięzłość wyrażają “więcej niż […]

Zwięzłość a tłumaczenia

This entry was tagged ciekawostka know-how praca przekłady słownik słownik tematyczny warsztat zwyczaje
W jednym z lokalnych wydań Gazety.pl pojawił się ostatni artykuł na temat zmiany nazwy jednej z ulic z Budapeszteńskiej na Budapesztańską. Zobaczmy zatem, co na temat obu form sądzą językoznawcy: – W najnowszym Słowniku Poprawnej Polszczyzny pod redakcją Andrzeja Markowskiego pojawia się odwołanie do Słownika Wyrazów Kłopotliwych, autorstwa Mirosława Bańki […]

Budapesztański czy budapeszteński

This entry was tagged Budapeszt ciekawostka know-how przekłady słownik warsztat zwyczaje
W ramach serii niecodziennych słowników języka węgierskiego dziś prezentuję Wam 3 pozycje leksykonów tematycznych w konfiguracji z angielskim i esperanto, autorstwa Ilony Koutny z UAM w Poznaniu: Ilona Koutny: English-Esperanto-Hungarian mini-dictionary on Education and Work. CELTRAFO AEH1. Poznan: ProDruk. 2002. 146 p. ISBN 83-88518-36-4. Ilona Koutny: English-Esperanto-Hungarian mini-dictionary on Language […]

Słowniki tematyczne angielsko-węgiersko-esperanto

This entry was tagged praca słownik słownik tematyczny UAM warsztat
W serii perełek wynalezionych w sieci przedstawiam Wam Wielki węgierski słownik etymologiczny on-line (Magyar Etimológiai Nagyszótár). Haseł możecie szukać po alfabetycznym spisie lub też poprzez opcję wyszukiwania danego słowa. Oto przykładowe wyniki dla haseł “anya” i “repce”: anya: ‘nőnemű szülő’. Származékai: anyó, anyóka, anyu, anyai, anyaság, anyátlan, anyáskodik. Ősi szavunk […]

Węgierski słownik etymologiczny on-line

This entry was tagged przekłady słownik słownik tematyczny warsztat
Wczoraj prezentowałam stronę pomagającą w nauce węgierskiego na poziomie podstawowym, dziś z kolei pomoc naukowa dla osób bardzo zaawansowanych w kwestiach językoznawczych – węgierski korpus językowy. Na początek sama definicja tego pojęcia ze strony korpusy.net (znajdziecie tam też słowniczek terminów korpusowych, przydatny podczas pracy ze zbiorem danych tekstowych): Korpus językowy […]

Korpus języka węgierskiego

This entry was tagged ciekawostka know-how słownik słownik tematyczny warsztat zwyczaje
Uczącym się węgierskiego polecam Beszélek magyarul!, czyli stronę pomyślaną dla tych, którzy chcą opanować język bratanków na poziomie podstawowym. Wśród licznych opcji i tematów znajdziecie m.in. następujące propozycje:  A magyar magánhangzók  A magyar mássalhangzók  Jó reggelt!  Jó napot kívánok!  A létige (van) ragozása Zoli vagyok  Számolok  Hány forint? Írd le […]

Beszélek magyarul! – strona dla uczących się węgierskiego

This entry was tagged know-how słownik warsztat
Kolejna perełka dla tłumaczy to Węgiersko-angielski słownik pojazdów mechanicznych. Słownik zawiera 24339 haseł, których wyszukiwać można w obu językach. Oto część wyniku wyszukiwania na hasło “kocsi” (łącznie znalazło się 166 trafień): akkumulátorkocsi – battery cart alacsony oldalfalú teherszállító kocsi – dray autóbusz-pótkocsi -bus trailer billenő félpótkocsi – dump articulated trailer, […]

Węgiersko-angielski słownik pojazdów mechanicznych

This entry was tagged słownik słownik tematyczny warsztat
W serii wyszukanych w Internecie słowników pomocnych tłumaczowi węgierskojęzycznemu przedstawiam Wam dziś kolejne źródło – Tudományos és Köznyelvi Szavak Magyar Értelmező Szótára. Słownik zawiera 150 000 haseł. Oto przykładowy wynik wyszukiwania na hasło “anya”: anyaállat    Kicsinyeit nevelő, szoptató (vadon élő) nőstény állat (állat) anyaállat    Minden jó tulajdonságok átörökítésére kiszemelt nőivarú állat, mely […]

Węgierski słownik wyrażeń naukowych i powszechnych

This entry was tagged słownik słownik tematyczny warsztat
“Słownik slangu więziennego” (“A magyar börtönszleng szótára”, Edina Szabó, Kossuth Egyetemi Kiadó, Debreczyn 2008) to kolejna, po  słowniku slangu żołnierskiego, węgierskojęzyczna perełka. Zawiera obszerny wstęp, traktujący o grupie użytkowników grypsery, niezwykle bogatą część hasłową oraz rozbudowaną bibliografię. Oto przykładowe hasła: adomány fn gyak A börtön által adott fizetés. — alamizsna, […]

Słownik slangu więziennego

This entry was tagged książka literatura węgierska słownik słownik tematyczny warsztat
“Słownik slangu żołnierskiego” (“A magyar katonai szleng szótára”, Tamás Kis, Kossuth Egyetemi Kiadó, Debreczyn 2008, wyd. II poprawione i rozszerzone) to kolejny węgierskojęzyczny skarb dla tłumacza. Słownik zawiera obszerny wstęp, traktujący o grupie użytkowników tego slangu, niezwykle bogatą część hasłową oraz rozbudowaną bibliografię, dzięki czemu może też służyć jako podpowiedź […]

Słownik slangu żołnierskiego

This entry was tagged książka literatura węgierska słownik słownik tematyczny warsztat
Na przykładzie języka angielskiego doskonale widać, jak wielki wpływ na normy poprawnościowe mają “szarzy” użytkownicy. Swoją opinią o tym, jak daleka może być ich ingerencja na ortografię języka polskiego, dzielą się się tuzy językoznawstwa: Polszczyzna bez “ąści”? Jezyk polski sie uprosci  – rozmowa z prof. Jerzym Bralczykiem – (…) Dziś […]

Quo vadis, polszczyzno?

This entry was tagged ciekawostka know-how książka przekłady słownik warsztat zwyczaje
Często można usłyszeć pytanie, czy oprócz tradycyjnego “Polak, Węgier dwa bratanki…” z owymi bratankami łączy nas coś więcej. Rozważania na ten temat można by snuć na wielu płaszczyznach, jednakże jest kilka dobrze udokumentowanych – do nich zaliczają się związki na poziomie języka. Oto, co łączy nas z Węgrami jeśli chodzi […]

Wpływy węgierskie w języku polskim

This entry was tagged ciekawostka know-how przekłady słownik słownik tematyczny warsztat zwyczaje
Janowi Reychmannowi hugaryści i hungarofile zawdzięczają wiele – przede wszystkim zaś słowniki pod jego redakcją, jedyne tak obszerne i przekrojowe (choć nie wznawiane i nie aktualizowane od lat osiemdziesiątych), tzw. „duże”: Wielki słownik węgiersko-polski (Magyar-lengyel szótár), red. Jan Reychman, Wiedza Powszechna, Warszawa/Akadémiai Kiadó, Budapest. wyd. 2 z 1980 roku liczy […]

Jan Reychmann

This entry was tagged Budapeszt ciekawostka know-how książka słownik słownik tematyczny Warszawa
Kolejnym ciekawym znaleziskiem leksykograficznym w otchłani Internetu, jakim chcę się z Wami podzielić, jest polsko-węgierski Słownik Współpracy Wyszehradzkiej, który bynajmniej nie obejmuje sugerowanej przez nazwę tematyki, lecz ma charakter dość ogólny. Liczy 116 stron w PDF w układzie alfabetycznym wg haseł polskich (którym, co ciekawe, “coś” pozjadało wszystkie znaki diakrytyczne, […]

Słownik współpracy wyszehradzkiej

This entry was tagged ciekawostka know-how słownik słownik tematyczny warsztat
W serii ciekawych słowników polecam tym razem (kolejny) słownik slangu (poprzednie znajdziecie tu i tu), węgierską odmianę Urban Dictionary: Népszótar, tworzoną przez użytkowników – każdy może dodać własne hasło lub nowe znaczenie danego słowa, a użytkownicy oceniają jego poprawność. Stąd też należy ostrożnie podchodzić do prezentowanych w nim zasobów, niemniej […]

Urban Dictionary made in Hungary

This entry was tagged know-how słownik słownik tematyczny warsztat
Dziś, w ramach serii ciekawych słowników, jakie możemy znaleźć w Internecie, polecam Wam słownik Gergelya Czuczora i Jánosa Fogarasiego A magyar nyelv szótára [1862]. Słownik ten jest nie tylko interesujący pod względem nie używanej już dziś pisowni, ale stanowi także cenny zbiór słownictwa, którego na próżno szukalibyśmy w bardziej współczesnych […]

Słownik języka węgierskiego z 1862 roku

This entry was tagged książka słownik słownik tematyczny warsztat
Na portalu GoldenLine w grupie Tłumacze powstał ostatnio nowy, pożyteczny wątek: Linki, źródła, słowniki, glosariusze i wszelkie inne zasoby. Tłumacze dzielą się w nim znalezionymi zasobami sieciowymi, z m.in. określeniem pary językowej i tematyki. Warto tam zajrzeć, bowiem polecane są nie tylko słowniki w poszczególnych parach językowych, ale glosariusze, wzorcowe […]

Słowniki, glosariusze, leksykony

This entry was tagged know-how praca słownik słownik tematyczny warsztat
Odmęty internetu zaskakują co chwilę – jednym z moich najciekawszych odkryć w ramach słowników polsko-węgierskich jest Minileksykon i słownik polsko-węgierski dla akustyków (Akusztikai kislexikon és szótár) autorstwa Andrása Buskó z 2009 roku (113 stron, wersja PDF). Słownik ma układ alfabetyczny, na końcu znajduje się też “Wykaz aktualnie obowiązujących norm z […]

Słownik polsko-węgierski dla akustyków

This entry was tagged know-how muzyka słownik słownik tematyczny warsztat
Coś dla miłośników niecodziennych słowników – mini-słownik gwary z Zsögöd. Oto, co o samej gwarze pisze autor słownika:  A Zsögödiek kijelentik, hogy megvédik saját nyelvüköt a magarral szemben, amit mán aliges értenek! Mit es jelent az, hogy: Kvázi régiók, rusztikus milliő, tendencia, unió, tökjó, determinálódik protokollum, autonómia, sötöbö. Tovább nem es […]

Mini-słownik gwary z Zsögöd

This entry was tagged ciekawostka know-how słownik słownik tematyczny warsztat
Dziś chcę Wam zaprezentować niezwykle ciekawy słownik, który zbiera słowa i wyrażenia Węgrów zamieszkujących Seklerszczyznę. O nich samych możecie poczytać tutaj (PL) i tu (HU), natomiast słownik znajdziecie pod tym adresem. Hasła ułożone są alfabetycznie, można skorzystać także z opcji wyszukiwania. Oto przykładowe wyrażenia: Ádámbűz –  a házhoz nem tartozó […]

Słownik wyrażeń Seklerów

This entry was tagged Budapeszt ciekawostka literatura węgierska słownik słownik tematyczny warsztat
Jeśli szukacie konkretnych tekstów w języku węgierskim, lub też chcielibyście znaleźć cokolwiek na dany temat czy z danej dziedziny, zajrzycie na stronę Magyar Elektronikus Könyvtár (MEK). Strona jest dostępna w języku węgierskim i angielskim, wyszukiwarka działa w następujących konfiguracjach: Wg  autora Wg  tytułu Wg  tematu Wg  numeru porządkowego Wg  frazy […]

Książki i teksty w języku węgierskim – wirtualna biblioteka

This entry was tagged know-how książka literatura węgierska słownik słownik tematyczny warsztat
W serii niecodziennych słowników przedstawiam Wam dzisiaj glosariusz kart bankowych – pojęcia angielskie są podane  i wytłumaczone po węgiersku, np: coupler: A kártya elektronikus és logikai interfésze és a host számítógépe közötti eszköz signature panel (aláírássáv): Az azonosító kártyán az a terület, amelyre a kártyabirtokos beírja az aláírását. (ISO 7810 […]

Słownik niecodzienny, czyli karty bankowe

This entry was tagged know-how słownik słownik tematyczny warsztat
Wspominałam już o tym, jak ważne jest ćwiczenie języka nie tylko pod względem poprawności i lekkości pióra, ale także w odniesieniu do własnego, twórczego wkładu. I w tym pomóc może schroniskodlaslow.pl, czyli miejsce, w którym podzielić się można własną pomysłowością, niekiedy na miarę Tuwima i jego “Słowocowych hybryd”: Prześliwimy złociście […]

Twórcze podejście do języka

This entry was tagged ciekawostka know-how słownik warsztat
Dziś pierwszy z serii wyszukanych przeze mnie słowników treści niecodziennej: angielsko-węgierski słownik wyrażeń prawniczych i branży nieruchomości. W obliczu braku słowników specjalistycznych w parze polski-węgierski obowiązuje zasada: ratuj się jak możesz, warto więc kolekcjonować takie perełki. Autor: Csobay-Novák Tamás Strona autora: http://hun.proz.com/translator/968128 Tytuł słownika: Jog és ingatlan angol szótár – […]

Słownik węgiersko-angielski: prawo i nieruchomości

This entry was tagged ciekawostka know-how słownik słownik tematyczny warsztat
I to uczy się nie tylko języka obcego czy kultury danego kraju, ale także poszerza swoją wiedzę w zakresie rodzimego słownictwa, wykraczając poza szlifowanie języka literackiego. Robić to można na wiele sposobów, najprzyjemniejszym z nich jest obserwowanie życia wkoło (m.in. podsłuchiwanie autochtonów danych regionów, rozmowy z przedstawicielami różnych środowisk, lektura […]

Tłumacz uczy się cały czas

This entry was tagged Budapeszt ciekawostka know-how książka literatura węgierska słownik warsztat
Tłumacz, i to nie tylko literacki, często napotyka na frapujące nazwy przeróżnych przedmiotów czy zjawisk, z którymi dziś już się nie spotykamy. W mniejszych językach, cierpiących na chroniczny brak rozbudowanych czy specjalistycznych słowników, zadanie przełożenia niektórych terminów równoznaczne jest z mozolnymi poszukiwaniami. W takich sytuacjach dobrze jest mieć pod ręką […]

Leksykon pokryty patyną

This entry was tagged ciekawostka know-how książka słownik warsztat