Pilch o tłumaczu idealnym


W artykule „Ameryka czyta Pilcha” pada ciekawe i raczej dość kontrowersyjne stwierdzenie na temat pracy i klasy tłumacza. Jednocześnie drugą ciekawostką jest wyznanie, że dla autora większą nobilitacją jest to, że świetny tłumacz postanawia go przełożyć, niż fakt znalezienia się na liście The Best Fiction of 2012 ogłoszonej przez amerykańskie prestiżowe czasopismo branżowe „Kirkus Reviews”:

(…) Mój fart polega na tym, że przy nieprzekładalności mojej prozy trafiłem na wyjątkowego tłumacza. David Frick to człowiek dość osobliwy. Profesor Berkeley, który prowadzi ze studentami warsztaty translatorskie, na angielski tłumaczy rozmaite rzeczy, np. XVII-wieczne protestacje kierowane do sądu w Wilnie. „Będąc zelżony, zrespektowany i zesromocony…” – dawaj choćby te trzy słowa na angielski, a tu całe pełne nie takiej poezji pisma… Dodając do tego znajomość wszystkich języków świata oraz fakt, że jest jedną z nielicznych znanych mi osób, które przeczytały „Józefa i jego braci”, to skala jego omnipotencji literackiej jest imponująca. Rankingi – proszę bardzo, ale jak Frick mówi: „Przeczytałem, koniecznie muszę przetłumaczyć” – to naprawdę jest coś…

Nie jest ciekawy pana bohaterów? Nie dopytuje, który prawdziwy i gdzie ma w Wiśle grób? Nie chce oglądać ich zdjęć?

– Broń Panie Boże! To ekstraklasa, a raczej liga mistrzów! O nic nie pyta. Jak tłumacz docieka, nagabuje, a jeszcze chce się spotykać, rokowania marne. A jak sam popoprawia, wyrzuci jeden rozdział, przestawi dwa kolejne – to respekt na bazie lęku. Ksenia Starosielska tak pracuje. Milczący tłumacz to pełnia. Wracając do gadatliwych… pamiętam moje niekończące się debaty z tłumaczem na litewski. W końcu bezwyjściowo utknęliśmy na metaforze „piczka terapeuciczka”. Jak to będzie po litewsku? Z rozpaczy przeszliśmy na angielski, przy czym pierwszy raz zetknąłem się z kimś, kto mówi w tym języku gorzej niż ja. W końcu „terapia” jakoś nam poszła, ale jak przetłumaczyć piczkę? Jak człowieka – jakkolwiek to brzmi – naprowadzić? W końcu jadę: most important place in a woman. Oczy mu się zaświeciły, ale czy zrozumiał, nie wiem.

.
David Frick
David Frick