W najnowszej Rzeczpospolitej ukazał się krótki artykuł na temat przekładów literatury polskiej na języki obce. Warto zajrzeć i zobaczyć, z czym zmagają się i jakie sukcesy odnoszą tłumacze: Przekładami polskich dzieł zajmują się fascynaci, a książki docierają na wszystkie kontynenty. O potyczkach z językiem polskim potrafią opowiadać bez końca. – […]
know-how

Polecam Wam bardzo ciekawy wywiad na temat tłumaczeń literackich, który ukazał się w dwutygodniku.com: ZOFIA ZALESKA: „Przyszłym językiem Europy jest przekład” – głosił dwadzieścia lat temu Umberto Eco. Od tamtej pory pojawiły się publikacje na temat teorii przekładu, poświęcone mu seminaria i kierunki uniwersyteckie, tłumacze dostają nagrody i wyjeżdżają na stypendia – […]
Tłumacze literatury kiedyś i dziś

Tłumacz przysięgły to osoba, którą niemal każdy z nas może spotkać w którymś (trudnym) momencie swojego prywatnego i zawodowego życia. Jeśli chcesz, by egzamin na tłumacza przysięgłego był lepszej jakości i nie odrzucał od początku tych, którzy akurat nie z wiedzą prawniczą, językiem czy umiejętnościami tłumackimi mają największy problem, wesprzyj […]
Zrób coś dla innych – jednym kliknięciem

Gorąco polecam Wam blog Porady dla początkujących tłumaczy: Piotr Szymczak (Po ludzku o tłumaczeniach). Świetny styl pisania, dobre rady dla początkujących i tych nieco bardziej zaawansowanych, szeroki zakres tematów, związanych z tłumaczeniami ustnymi, pisemnymi, literackimi, poświadczonymi etc. Sam autor opisuje swojego bloga następująco: Na tym blogu staram się pisać po […]
Porady dla początkujących tłumaczy

Instytut Węgierski w Warszawie zaprasza 20 lipca o godz. 12. 00 do Muzeum Techniki NOT (Pałac Kultury i Nauki) na otwarcie wystawy poświęconej Józsefowi Galambowi, głównemu konstruktorowi Forda T. Więcej o tym wybitnym inżynierze dowiecie się tutaj. .
József Galamb – wystawa w NOT

Wiele osób uważa, że tłumaczem może być każdy, byleby jako-tako znał jakikolwiek język obcy. Niewielu jednak pamięta, z jak wielkimi konsekwencjami może wiązać się praca tłumacza, i jaką odpowiedzialność bierze za każdy przełożony tekst – od listu miłosnego po instrukcję montażu maszyny przemysłowej: Not many people think of translators until […]
Tłumacze superbohaterami

SWSP i STA zapraszają na kursy przekładu audiowizualnego: Wstęp do przekładu audiowizualnego Stowarzyszenie Tłumaczy Audiowizualnych (dr A. Szarkowska, A. Celinska, D. Dziadkiewicz, K. Kowalczyk, S. Misiorek, M. Balcerek) who Szkolenie otwarte zarówno dla studentów i pracowników SWPS jak i osób z zewnątrz zainteresowanych przekładem audiowizualnym na potrzeby telewizji what Autorzy […]
Kursy przekładu audiowizualnego
Kiedy tłumacz, zmęczony nieprzemyślanym tekstem lub bełkotliwą przemową, odrywa się wreszcie od swoich obowiązków, może spróbować złapać nieco oddechu i wraz z kolegami po fachu uśmiechnąć się z goryczą nad swoją niedolą przeglądając jeden z blogów, prowadzonych przez tłumaczy pisemnych i ustnych: Translators Anonymous – This blog is run by […]
Praca tłumacza od kulis

Katalog Language Job Guide 2013 to wydawnictwo poświęcone perspektywom kariery z językami obcymi. Zawiera zarówno ofertę firm, poszukujących pracowników księgowości, call center, sprzedaży, logistyki, usług finansowych z wybranymi językami obcymi, jak i listę kierunków studiów filologicznych na poszczególnych uczelniach. Katalog przestawia także kalendarium imprez językowych oraz informacje o organizacjach filologicznych. […]
Kariera z językami obcymi

Po niemal dwóch latach od poznańskiej konferencji z okazji Dnia Przyjaźni Polsko-Węgierskiej 2011 pojawił się tom, zawierający część wygłoszonych tam referatów – Kontakty węgiersko-polskie:kontrastywne badania językoznawcze, literackie i kulturalne (tom I, ProDruk, Poznań 2012 – tom II w druku). Podsumowanie samej konferencji znajdziecie tutaj, a oto szczegóły wydawnictwa pokonferencyjnego, redagowanego […]
Tom pokonferencyjny – Poznań 2011

Jeśli nie znacie węgierskiego, a mimo to chcielibyście poradzić sobie jako-tako w kraju bratanków, przydatny może okazać się poniższy schemat rozmowy z przykładowymi odpowiedziami :) .
Jak radzić sobie językowo na Węgrzech

Niekiedy dobrze jest zrobić sobie małą powtórkę z określonego zasobu słownictwa, nawet jeśli zdaje nam się, że już nic nas w tym temacie nie zaskoczy. Dziś proponuję Wam odświeżenie słówek o pokrewieństwie i powinowactwie (za niezawodną Wikipedią): Vérrokonság: leszármazás útján létrejött rokoni kapcsolat. A vérrokonságba nemcsak a vér szerinti rokonok, […]
Z rodziną nie tylko na zdjęciu

Nikt nie jest alfą i omegą, a bez choćby drobnych poprawek, jaki powinno wymagać tłumaczenie, korektorzy wymarliby już dawno. Nie ma jednak usprawiedliwienia na to, że niektórzy tłumacząc przekładają tylko treść, a pozostałe aspekty rodzimego języka traktują po macoszemu. By przypomnieć, jak wielką wagę – nie tylko estetyczną, ale i […]
Przecinek na wagę życia

Dla jednych humorystyczny obrazek, dla innych podsumowanie ciężkiego tygodnia: .
Prawdziwe oblicze przekładu

Węgierski Instytut Kultury w Warszawie wraz z Literaturą na Świecie zapraszają na spotkanie z Istvánem Keményem, Anna Górecką i Bohdanem Zadurą, które odbędzie się 21 lutego 2013 r. o godz. 18.00. . . W „Literaturze na świecie” 11-12/2012 (496-497) ukazały się następujące teksty: László Kemenes Géfin: Bartók, przeł. Jolanta Jastrzębska […]
Spotkanie z Istvánem Keményem

Zaproszenie na konferencję traktującą o roli tłumacza i przekładu: W dniach 19-20 kwietnia 2013 w Akademii Finansów i Biznesu Vistula odbędzie się konferencja ROLA TŁUMACZA I PRZEKŁADU W EPOCE WIELOKULTUROWOŚCI I GLOBALIZACJI pod patronatem Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury. Druga konferencja z cyklu Rola tłumacza i przekładu w epoce wielokulturowości i globalizacji […]
Rola tłumacza i przekładu w epoce wielokulturowości i globalizacji

Na jednym z blogów poświęconych polszczyźnie powstała subiektywna lista najgorszych błędów językowych. Swoje rozważanie autorzy komentują tak: (…) Przypomina nam się jedna ze zwrotek w piosence Łony pt. „To nic nie znaczy”: Następnie słyszę taki strumień: że w „dwutysięcznym jedenastym” padł najbardziej „przekonywujący” argument, i że zwłaszcza „drugi maj” dał […]
30 najbardziej irytujacych błędów językowych

Polecam Wam tekst Roszczenia wobec tłumaczy, który podaje i analizuje sytuacje, gdy klient żąda od tłumacza odszkodowania za źle lub nieterminowo wykonaną pracę. Warto poczytać, jaki jest zakres odpowiedzialnośći tłumacza i kiedy ubezpieczenie zawodowe może okazać się przydate. Cały tekst zajdziecie w Serwisie Tłumacza, a oto wstęp na zachętę: . […]
Roszczenia wobec tłumaczy

Wszystkim adeptom tłumaczeń literackich polecam Vademecum tłumacza, stworzone przez Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury, które obejmuje następujące aspekty: Jakie umiejętności i cechy powinien mieć tłumacz literatury pięknej? Jak uczyć się przekładu? Jak rozwijać swój warsztat? Ile zarabia tłumacz literatury? Jak debiutować? Jak szukać zleceń? Znalazłem książkę, którą warto by wydać w Polsce. […]
Vademecum tłumacza

Oprócz Literatury na Świecie ogromne znaczenie dla popularyzowania twórczości węgierskich pisarzy mają i inne czasopisma literackie. Dziś chcę Wam przedstawić pierwszą część zestawienia wszystkich przekładów literatury węgierskiej oraz tekstów związanych z Węgrami, jakie ukazały się w kwartalniku Akcent, czasopismie poświęconym literaturze pięknej, sztukom plastycznym i naukom humanistycznym. Dziejsza część zestawienia […]
Akcent – wydania węgierskie, cz. I – lata 1995-2004

NIedawno na facebookowym profilu Tłumaczy z polskiego pojawił się wpis na temat walki z kontrahentami, zalegającymi z zapłatą za wykonane tłumaczenia. Warto o nim pamiętać, bo zmagania z dłużnikami to chleb powszedni tłumaczy: „ROZWIĄZANIE KWESTII OPÓŹNIONYCH PŁATNOŚCI! Ostatnio kilkakrotnie ostatnio rozmawialiśmy o zalegających z płatnościami klientach. Ministerstwo Sprawiedliwości wprowadziło „e-sąd” […]
Sposób na dłużnika

Poruszałam już kiedyś temat pleonazmów we wpisie Tłumacz kontra pleonazmy, w którym mowa była także o tautologii. Dziś proponuję przyjrzenie się temu tematowi od strony języka węgierskiego wraz z kilkoma przykładami: . pleonazm – szószaporítás / szinonimahalmozás / pleonazmus menettérti retúr első premierje növényi flórája halkan suttog váratlan meglepetés négytagú […]
Pleonazmy w węgierskim
Nieraz już pisałam o absurdach, z jakimi spotyka się tłumacz w relacji z klientem. Nagminne jest zaniżanie cen, targowanie się poniżej racjonalnego poziomu, wmawianie, że „to wzbogaci CV”czy wręcz propozycje świadczenia usług za darmo. Tłumacz, jak każdy usługodawca, wykonuje swoją pracę odpłatnie. To, co jest nie do pomyślenia w sklepie […]
Absurdy wolnych zawodów
O Literaturze na Świecie i jej znaczeniu dla popularyzowania twórczości węgierskich pisarzy wzmiankowałam kiedyś tutaj. Dziś chcę Wam przedstawić szóstą część zestawienia wszystkich przekładów literatury węgierskiej, jakie ukazały się w tym periodyku, obejmującą rok 2012: „Literatura na świecie” nr 7-8/2012 [m.in.: Lajos Grendel: Opowiadania, przeł. Miłosz Waligórski, Lajos Grendel: Król […]
Literatura na Świecie – wydania węgierskie, cz. VI – rok ...

Co prawda to temat ograny do znudzenia, ale warto go odgrzebać raz jeszcze ze względu na argumenty dystrybutora, wnioski krytyków i kontrargumenty widzów, jakie pojawiły się w związku z oczekiwaniem na wejście do kin najnowszego Star Treka: – Przeciętny widz kinowy lubi, jak mu się rymuje i jak mu się […]
Walka o tytuły filmów

Polecam Wam bardzo ciekawy wpis na temat tego, co tłumacz może zrobić, by otrzymać należność za swoją pracę na rzecz sądu. Nierzadko się zdarza, że to właśnie wymiar sprawiedliwości zalega z zapłatą najdużej. Oto co pisze na ten temat Paweł Pollak: (…) Teraz mam przygotowany wzorek króciutkiego maila („niniejszym składam […]
Tłumaczenia – gdy dłużnikiem jest sąd

Jaki powinien być idealny tłumacz, zajmujący się szeptanką, konsekutywą lub symultanką? Oto on :) .
Łabędź a tłumaczenia

Polecam Wam artykuł Młodzi psują rynek pracy. „Zgadzam się na małe stawki, bo dumą się nie najem”, który pokazuje, że nie tylko tłumacze zmagają się ze zjawiskiem dumpingowych cen i psucia rynku, a w konsekwencji niszczenia reputacji tego zawodu: „Psujesz rynek” – słyszą często młodzi ludzie, którzy godzą się pracować […]
Nie tylko tłumacze – młodzi psują rynek pracy

Niby każdy tłumacz wie, że pleonazm jest jednym z grzechów głównych, ale z niektórych czasami nie zdajemy sobie sprawy. Warto przyjrzeć się im z bliska – kto wie, którego bohatera naszych przekładów będziemy musieli podrasować pleonazmami i tautologiami, by oddać konkretny rejestr lub indywidualny styl? Pleonazm (z gr. pleonasmos „nadmiar”), […]
Tłumacz kontra pleonazmy
Oto nowy wynalazek, który potencjalnie ma wyeliminować potrzebę tłumaczy w procesie porozumiewania się w obcych językach: Microsoft opublikował 9 minutowy film, na którym Rick Rashid, szef działu Microsoft Research prezentuje działanie nowego translatora. Najpierw wygłasza tekst, który automat na bieżąco spisuje i tłumaczy na język mandaryński. Następnie, translator wypowiada efekt […]
Czy tłumacze są jeszcze potrzebni?

Wpadki w amerykańskich (lub koprodukowanych przez USA) filmach to temat rzeka, a ich absurdalność już mało kogo dziwi. Dziś dwa przykłady, związane z bratankami. W jednym z filmów o Bondzie – Jutro nie umiera nigdy – lud w Azerbejdżanie protestuje przeciwko wybudowaniu rurociągu na miejscu cerkwii, raźno wymachując flagą Węgier. Dla […]
Filmowe wpadki, czyli Węgrzy są wszędzie

W ramach Międzynarodowego Dnia Tłumacza 2012, organizowanego przez EUNIC Warszawa i EUNIC Kraków (pisałam o tym tutaj) prezentowane były „Wytłumaczenia”, czyli filmowe portrety tłumaczy w reż. Sławomira Paszkieta, przedstawiające sylwetki Elżbiety Muskat Tabakowskiej, Magdy Heydel, Wiktorii Śliwowskiej, René Śliwowskiego, Jerzego Kocha i Sławy Lisieckiej. Cykl „WYTŁUMACZENIA” powstał na zamówienie Instytutu […]
Tłumacz wychodzi z cienia

Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury zaprasza na ciekawie zapowiadającą się debatę: Zapraszamy na debatę poświęconą kondycji zawodowej tłumaczy literackich. W dyskusji udział wezmą Pierre Assouline – dziennikarz i pisarz, autor raportu o kondycji tłumacza przygotowanego dla Centre Nationale du Livre oraz Sławomir Paszkiet – tłumacz, autor raportu o sytuacji tłumaczy literackich w […]
Kondycja zawodowa tłumaczy literackich

Jak wiadomo nie od dziś, wielu „sprytnych” klientów (w tym zarówno osoby prywatne, jak i wielkie korporacje) próbuje zaoszczędzić na kosztach pracy tłumaczy, grafików, twórców stron www etc. Na stronie koszulkowo.com można znaleźć T-shirt, który trafnie podsumowuje najczęstsze argumenty po stronie zleceniodawcy-dusigrosza – i zaraz widać, jakim absurdem stają się […]
Zapłacę, jak zechcę

Oto zaproszenie do konkursu historycznego w ramach współpracy polsko-węgierskiej: . Dąb o podwójnym pniu zgina się, ale nie łamie Kompleksowy międzynarodowy konkurs historyczny W 2012 roku organizatorzy węgierscy, Gábor Ősz oraz Beáta Mondovics, ze wsparciem Węgierskiego Instytutu Kultury ponownie ogłaszają kompleksowy konkurs historyczny pod tytułem „Dąb o podwójnym pniu ugina […]
Konkurs historyczny dla szkół

Ostatnio kilka razy wspominałam o sytuacji tłumaczy – na poważnie, a dziś coś z przymrużeniem oka:
Tłumacz – dramat w 10 aktach :)

O tym, jak zły tłumacz może zniechęcić do dobrej książki, zepsuć opinię sobie i środowisku, pisze Jacek Dehnel w artykule „Obce dziecko” Hollinghursta: potęga (złego) przekładu. Oto fragment: Grubby to nie gruby Nie mogę niestety powiedzieć tego samego o „Obcym dziecku”. Z urody oryginału do polskiego czytelnika nie dociera bowiem […]
Potęga (złego) przekładu

W ramach kart budapeszteńskiej komunikacji miejskiej można zakupić miesięczny bilet na przewóz rowerów. Cena takiego karnetu to 500 Ft, ważny jest razem z miesięczną (lub dłuższą) kartą miejską. Bilet upoważnia do przewozu roweru w środkach BKV: na liniach HÉVu, w kolejkach i w ramach transportu wodnego. Kupić go można na […]
Karnet na rower w budapeszteńskiej komunikacji miejskiej

Polecam Wam wywiad z Bartoszem Wierzbiętą, tłumaczem wielu filmów, zwłaszcza kultowych kreskówek: Król Julian, Rango czy Shrek. Nawet nie wiesz, że bohaterowie filmów „mówią Wierzbiętą”. Bartosz Wierzbięta, scenarzysta, tłumacz i dialogista. Przygodę z tłumaczeniem zaczynał od instrukcji i pytań ankietowych. Potem były filmy przyrodnicze, aż trafił do kina. Pierwszą kreskówką, […]
Kto mówi Wierzbiętą

Szansa na twórcze stypendia Instytutu Książki w ramach programu Kolegium Tłumaczy dla tłumaczy literackich, przekładających na język polski: Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom tłumaczy literatury polskiej, wzorem instytucji promujących literaturę w innych krajach Instytut Książki powołał w 2006 r. Kolegium Tłumaczy. Jest to projekt realizowany przez Instytut Książki we współpracy ze Stowarzyszeniem […]
Tłumacze literaccy z polskiego na węgierski – szansa na stypendium!

Wśród czasopism i periodyków literackich jedno z najważniejszych miejsc zajmuje Literatura na Świecie, którą szeroko opisywałam w kontekście popularyzacji węgierskiej prozy i poezji. Należy jednak podkreślić, że Literatura na Świecie ma ogromne zasługi na polu przekładu literackiego: Ukazujący się od 1971 r. miesięcznik poświęcony literaturze obcej, wydawany do końca marca […]
Biblioteka tłumacza vol.5

Sławomir Paszkiet w artykule Zarobić nie zarobisz, ale co się naczytasz, to twoje (Tygodnik Powszechny) pisze o bolączkach tłumaczy literatury w Polsce: Tłumacze literatury w Polsce rzadko i niechętnie wypowiadają się publicznie o swojej sytuacji prawnej, społecznej i finansowej. Szczególnie ten ostatni aspekt jest tematem tabu. Problematyka przekładu literackiego (i […]
Zarobić nie zarobisz, ale co się naczytasz, to twoje

Jerzy Jarniewicz opisuje trudy tłumaczy literackich w artykule Gdzie jest tłumacz, opublikowanym w Tygodniku Powszechnym: Przekłady literackie w Polsce funkcjonują w bardzo specyficzny sposób. W powszechnym przekonaniu one po prostu nie istnieją – tłumaczenie jest traktowane jak powietrze. (…) W historiach literatury przekładom należy się takie samo miejsce jak dziełom […]
Gdzie jest tłumacz?

W Bibliotece tłumacza, oprócz książek i czasopism, warto wspomnieć o artykułach na temat przekładu literackiego, jakie można znaleźć na translationdirectory.com – oto ich pełna lista (EN/FR/DE): The Transposition of Form The Art of Poetry and its Translation The Problems in Translating ‘Literary Prose’ The Art of Poetry and its Translation […]
Biblioteka tłumacza vol.4

O tym, że błędy w wydawnictwach książkowych nie są bolączką wyłącznie w Polsce, a na korektorach i redaktorach próbują zaoszczędzić także u bratanków, poczytacie w artykule Kapitális fordítói hibák a bestseller-gyárban (HU): Miért nem érdekli a kiadót, ha a gondozásában lévő könyv egy fordítási hiba miatt híresül el? Az eszetlen […]
Czy korektorzy są na wymarciu?

Dziś w Bibliotece tłumacza wyjątkowo nie książka, a czasopismo poświęcone przekładowi literackiemu – półrocznik Katedry UNESCO do Badań nad Przekładem i Komunikacją Międzykulturową UJ Przekładaniec: Przekładaniec jest recenzowanym czasopismem naukowym poświęconym zagadnieniom przekładu literackiego. Publikuje przekłady opatrzone komentarzami tłumaczy, krytykę przekładu, eseje przekładoznawcze i komparatystyczne oraz recenzje książek poświęconych tłumaczeniu. […]
Biblioteka tłumacza vol.3

Kolejna pozycja do Biblioteki tłumacza to kultowa niemal już książka wybitnego tłumacza Stanisława Barańczaka. Mimo że nie jest to podręcznik przekładu literackiego, sposób, w jaki Barańczak patrzy na obcojęzyczne teksty i lekkość jego pióra w zabawach literackich są cenną wskazówką dla tych, którzy przy przekładzie muszą wykazać się większą kreatywnością: […]
Biblioteka tłumacza vol.2

5 października 2012 r. o godz. 18.00 w Węgierskim Instytucie Kultury (Warszawa, ul. Moniuszki 10) odbędzie się spotkanie w ramach poetyckiej i translacyjnej współpracy Wyszehradzkiej: Czeskie Centrum Instytut Słowacki Węgierski Instytut Kultury i Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP mają zaszczyt zaprosić na Wieczór Wyszehradzki spotkanie z poetkami, uczestniczkami projektu VISEGRAD POETESSE […]
Visegrad Poetesse z akcentem węgierskim

EUNIC Warszawa i EUNIC Kraków zapraszają na Międzynarodowy Dzień Tłumacza 2012. Program obejmuje spotkania i akcje w Krakowie i Warszawie. Międzynarodowy Dzień Tłumacza jest oficjalnie obchodzony 30 września, w dniu św. Hieronima, tłumacza Biblii i patrona tłumaczy. Celem wydarzenia jest zwrócenie uwagi na znaczenie tłumaczy, którzy współtworzą światową literaturę, bez […]
Międzynarodowy Dzień Tłumacza 2012
Na wielu forach padają pytania o budapeszteńską kartę turystyczną. W grupie Budapest na Goldenline jeden z użytkowników podjął się trudu opisania poszczególnych rodzajów tych kart oraz usług z nimi powiązanych: W Budapeszcie można zakupić trzy rodzaje kart turystycznych: 24 godzinna, 48 godzinna i 72 godzinną. Karta Budapeszteńska 24 godzinna Cena […]