książka


O tym, że błędy w wydawnictwach książkowych nie są bolączką wyłącznie w Polsce, a na korektorach i redaktorach próbują zaoszczędzić także u bratanków, poczytacie w artykule Kapitális fordítói hibák a bestseller-gyárban (HU): Miért nem érdekli a kiadót, ha a gondozásában lévő könyv egy fordítási hiba miatt híresül el? Az eszetlen […]

Czy korektorzy są na wymarciu?


5 października 2012 r. o godz. 18.00 w Węgierskim Instytucie Kultury (Warszawa, ul. Moniuszki 10) odbędzie się spotkanie w ramach poetyckiej i translacyjnej współpracy Wyszehradzkiej: Czeskie Centrum Instytut Słowacki Węgierski Instytut Kultury i Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP mają zaszczyt zaprosić na Wieczór Wyszehradzki spotkanie z poetkami, uczestniczkami projektu VISEGRAD POETESSE […]

Visegrad Poetesse z akcentem węgierskim


Jakiś czas temu polecałam Wam cykl audycji Tomasza Kwaśniewskiego w radiu Tok FM (poniedziałki, godzina 21.00) pt. Tłumacz/ka. Od tamtego wpisu pojawił się szereg nowych odcinków, m.in.: Tłumacz/ka: Rozmowa z Markiem Albinem, tłumaczem symultanicznym i przysięgłym z angielskiego, francuskiego, włoskiego, hiszpańskiego i portugalskiego Tłumacz/ka: Gościem była Aleksandra Niemirycz – prezes […]

O tłumaczach w radiu Tok FM c.d.



Paweł Pollak, pisarz, autor powieści „Kanalia” i „Niepełni”, tłumacz literatury szwedzkiej, na swoim blogu O tym i owym we wpisie Ochłapy opowiada o niezwykle lukratywnej propozycji od pewnego wydawnictwa. Jak zwykle pojawia się pytanie – dlaczego tłumacz ma świadczyć pracę charytatywnie na rzecz instytucji, które bynajmniej dobroczynnością się nie zajmują? […]

Jak orać tłumaczem, czyli wydawnictwa śmiechu warte


Nakładem PIW-u ukazał się legendarny wywiad-rzeka z Ottó Tolnaim Poeta ze smalcu, w przekładzie i z posłowiem Anny Góreckiej: Tam, skąd pochodzi Ottó Tolnai, ludzie mają niebywały dar snucia opowieści. Tolnai wyspecjalizował się w ariach. Największą z nich jest Poeta ze smalcu. Opowiada w niej autor o rodzinie i przyjaciołach, […]

Tolnai: poeta ze smalcu


Warto czasem zajrzeć do Nonsensopedii, bo ironia i poczucie humoru, z jakimi pisane są poszczególne hasła, pomaga szybko zapamiętać część charakterystyki danego zjawiska, do tego zdejmując ciężar naukowego zadęcia. Dziś polecam Wam nonsensopedyczną definicję poezji węgierskiej: Poezja węgierska – składny rezultat kreatywnej melancholii po węgiersku. I bez tego gulaszu, na […]

Poezja węgierska z przymrużeniem oka



W dwóch miejscach w Budapeszcie, na przystankach przy Aquincum (Római tér 1.) i w Csillaghegy (Mátyás király út 5.) można stać się aktywnym uczestnikiem programu kulturalnego, zainspirowanego akcjami w Niemczech, Austrii i Szwajcarii. Na przystankach ustawiono gablotki z książkami, z których korzysta się w przejrzystym systemie – przynieś książkę i […]

Wymiana książek na przystankach w Budapeszcie


Poezja dzisiaj to czasopismo literackie pod redakcją Aleksandra Nawrockiego, skupione, jak sama nazwa wskazuje, na liryce. Oto lista przekładów literatury węgierskiej i szkiców, jakie ukazały się w tym periodyku w tematycznym numerze Nieosiągalne róże – panorama poezji węgierskiej (50-51, 2006 rok): Aleksander Nawrocki Moje rozumienie poezji węgierskiej Janus Pannonius – pierwszy […]

Poezja dzisiaj – wydanie węgierskie


Przedstawiałam już (prawie) kompletną listę antologii poezji węgierskiej w języku polskim, dziś kilka słów o wyjątkowej pozycji, której treść została dobrana pod kątem tematyki związanej z Polską. Wydawnictwo Kocham twój kraj: Antologia wierszy węgierskich o Polsce w wyborze Istvána Csaplárosa (Wydawnictwo Literackie, Kraków 1971) obejmuje następujące utwory: Jan Reychman: Wstęp […]

Antologie poezji węgierskiej – cz. IX: Kocham twój kraj



Kolejne z serii zaproszeń na niezwykle intensywny maj pod względem węgierskich wydarzeń kulturalnych: Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Ambasada Węgier w Polsce Towarzystwo PrzyjaciółŚląska w Warszawie Oficyna Wydawnicza RYTM Sp. z o.o. serdecznie zapraszają na uroczystą prezentację albumu Krystyny Łubczyk i Grzegorza Łubczyka Pamięć II Polscy uchodźcy na […]

Pamięć o polskich uchodźcach na Węgrzech


Tym razem nie węgierskie, a estońskie wydarzenie kulturalne w Łodzi (dla tych, którzy nie znają koneksji pomiędzy Węgrami a Estończykami krótka informacja – oba języki pochodzą z tej samej grupy, jednak przez tak wczesne rozejście się obu ludów wspólne cechy wykazuje głównie gramatyka, nie zaś słownictwo, w którym jedynie prastare, […]

VI Festiwal Puls Literatury – Prolog


Dziś, w ramach serii spod znaku antologii dramatu przedstawiam Wam Kolizje. Antologia nowego dramatu węgierskiego pod redakcją Patrici Pászt (Kraków 2010), czyli ostatnie z trzech wydawnictw o tej tematyce. W tomie wydanym przez Katedrę Dramatu Uniwersytetu Jagiellońskiego  i wydawnictwo Panga Pank znalazło się 10 węgierskich dramatów powstałych po roku 2000: András Forgách: […]

Współczesny dramat węgierski (Kolizje; P. Pászt 2010)




Dziś, w ramach serii spod znaku antologii dramatu przedstawiam Wam Współczesny dramat węgierski. Antologia pod redakcją Patrici Pászt (Księgarnia Akademicka, Kraków 2003), czyli drugie z trzech wydawnictw o tej tematyce. Z wyjątkiem sztuki Pétera Nadása utwory zamieszczone w tym tomie powstały w latach 90., mniej lub bardziej trwale wpisując się […]

Współczesny dramat węgierski (Antologia P. Pászt 2003)


We wcześniejszych wpisach publikowałam już zbiory antologii poezji węgierskiej czy numery Literatury Na Świecie, poświęcone tematyce węgierskiej. Nadszedł czas na dramat, którego reprezentacja jest o wiele skromniejsza i obejmuje zaledwie trzy publikacje. Dziś chciałabym Wam przedstawić tom zatytułowany Antologia współczesnego dramatu węgierskiego, w opracowaniu (wybór i wstęp) Andrzeja Sieroszewskiego (Państwowy […]

Antologia współczesnego dramatu węgierskiego (A.Sieroszewski, 1982)



W styczniu Narodowy Stary Teatr w Krakowie wydał publikację pt. „Mitos 21 – antologia”, zawierającą pięć współczesnych dramatów w przekładzie na język polski. W dwóch tomach zawarto informacje o członkach sieci i ich działalności oraz najlepsze i najnowsze dramaty (które zebrały rekomendacje dramaturgów i kierowników literackich z teatrów zrzeszonych w […]

MITOS 21 i akcent węgierski


Niedawno w atmosferze skandalu związanego posklejaniem swojej pracy doktorskiej z dzieł innych naukowców ustąpił z urzędu prezydent Węgier, Pál Schmitt (więcej o tym znadziecie tutaj  PL i tutaj HU). Zaraz po tym wydarzeniu  pojawiły się także wątpliwości co do pracy magisterskiej Viktora Orbána. Premier Węgier opublikował ją zatem na swoim […]

Schmitt, Orbán, Gyurcsány – afera plagiatowa na Węgrzech


Po roku przerwy powraca konkurs dla tłumaczy (IV edycja), mający na celu wyłonienie uczestników warsztatów translatorskich w Balatonfüred. Polecam gorąco, sama brałam w nich udział trzykrotnie i w dużym stopniu pomogły mi one ukształtować ostatecznie swoje wyobrażenie na temat przekładu literackiego – m.in. dzięki nim od pewnego czasu mogę wykonywać […]

Warsztaty w Balatonfüred



Każdy hungarysta i hungarofil wie, jak ważną postacią węgierskiej poezji był Bálint Balassi (pozostałym polecam krótkie wprowadzenie na Wikipedii). Jego znaczenie dla kultury węgierskiej odzwierciedla także fakt, iż nazwiskiem Balassiego nazwano instytuty kultury węgierskiej (przykładowo: tutaj). W polskich przekładach również nie zabrakło miejsca dla tego poety, czego dowodem jest chociażby […]

Bálint Balassi – Poezje



Wybór 13 poetów. Antologia współczesnej poezji węgierskiej pod redakcją Szczepana Woronowicza i Bohdana Zadury obejmuje następujące pozycje: Wstęp Jerzy Robert Nowak Lajos Kassák Do prawdziwych poetów (Az igaz költőkhoz), przełożył Tomasz Kulisiewicz Moja poezja {Költészetem), przełożył Tomasz Kulisiewicz Fabryka (A gyár), przełożył Tomasz Kulisiewicz Po kole (Vándorlás körben), przełożył Tomasz […]

Antologie poezji węgierskiej – cz. VIII: 13 poetów



Wydawnictwo Przepowiednia czasu twego (antologia współczesnej poezji węgierskiej)  w wyborze Konrada Sutarskiego obejmuje następujące utwory: Matyas Domokos: Antologia współczesnej poezji węgierskiej (Konrad Sutarski) János Pilinszky Apokryf (Apokrif) Tadeusz Śliwiak Pustynia miłości (A szerelem sivataga) Jerzy Ficowski Epilog (Utószó) Tadeusz Śliwiak Upomnienie (Intelem) Tadeusz Śliwiak Święty łotr (Szent lator) Konrad Sutarski Krater […]

Antologie poezji węgierskiej – cz. VII: Przepowiednia czasu twego


Wydawnictwo Z węgierskiego na nasze. Antologia poezji i prozy w wyborze i opracowaniu Anny Góreckiej (Fundacja Literatura Światowa, Warszawa 1998) obejmuje następujące utwory: Péter Kántor, Wiersze, przeł. Bohdan Zadura    7 László Darvasi, Pistuka, przeł. Krystyna Pisarska               14 Endre Kukorelly, Wiersze, przeł. Anna Górecka, Elżbieta Sobolewska    25 Endre Kukorelly, Dwie prozy, […]

Antologie poezji węgierskiej – cz. VI: Z węgierskiego na nasze


Wybór Antologia współczesnej poezji węgierskiej autorstwa Jerzego Snopka (Wydawnictwo Studio EMKA, Warszawa 2010) obejmuje następujące pozycje: Wstęp (Jerzy Snopek)    11 István Bella  16 Nasze miłosne akty Jedynie Bóg „Na śmierć trzeba sobie zasłużyć” Niemożliwe Adwent 1948 Ottó Tolnai  28 Kiszyniowska róża Nic, nic Moje ciemne teksty pisałem z łatwością Moja […]

Antologie poezji węgierskiej – cz. V: Antologia Jerzego Snopka



zdj. bodan731
Zbiór Antologia poezji węgierskiej, w wyborze i układzie Istvána Csaplárosa, Gráci Kerényi i Andrzeja Sieroszewskiego, pod redakcją poetycką Mieczysława Jastruna (Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1975) obejmuje następujące przekłady: Andrzej Sieroszewski: Wstęp Autor nieznany: Lament Maryi Pannonius Janus: Na odjezdnym z Waradu świętych królów żegnając Pannonius Janus: O Migdalo w Panonii […]

Antologie poezji węgierskiej – cz. IV: Antologia z 1975 r.


Wydawnictwo Wolność – antologia walczącej poezji i prozy węgierskiej, pod redakcją Camilli Mondral i Juliusza Wiktora Gomulickiego (Czytelnik, Warszawa 1953) obejmuje następujących autorów i przekłady: Mihály Vörösmarty: Wezwanie József Katona: Ban Bank (fragment tragedii) Gyula Illyés: Mowa Györgya Dózsy na placu w Cegléd Géza Gárdonyi: Przysięga Dobó (fragment powieści „Gwiazdy Egeru”) […]

Antologie poezji węgierskiej – cz. III: „Wolność”




Węgierski Instytut Kultury w Warszawie ma zaszczyt zaprosić na promocję nowego numeru Literatury na Świecie – VESZPRÉM. W spotkaniu wezmą udział autorzy: Centauri, Ottó Fenyvesi, János Géczi, Benjámin Tibor Szabó Prowadzą: Anna Górecka oraz Janusz Drzewucki Słowa powitania wygłoszą: Tibor Navracsics (Minister sprawiedliwości i administracji, wicepremier Węgier) Gyula Porga (Prezydent […]

Literatura na Świecie – spotkanie autorskie w Trafficu


Magazyn Kuchnia umieścił niedawno propozycje z kuchni węgierskiej pt. Rozgrzewający gulasz i kuchnia węgierska. Warto w tym miejscu rozróżnić trzy pojęcia, funkcjonujące u Węgrów, a mianowicie: gulyás – pörkölt – paprikás. Węgierskojęzycznych może zainteresować profesjonalny, kulinarny artykuł na ten temat (tutaj), natomiast szybkie rozróżnienie znajdziecie na Wikipedii: Gulasz – (węg. […]

Rozgrzewający gulasz i kuchnia węgierska


Węgierskojęzycznym polecam wywiad z Dórą Károlyi, byłą dyrektor nieistniejącej od zeszłego roku Magyar Könyv Alapítvány (Węgierska Fundacja Książki, pisałam o tym tutaj): Károlyi Dóra, a volt Magyar Könyv Alapítvány volt igazgatója 2011 kapcsán elsősorban az alapítvány körül történtekről: megszűnésről, beolvasztásról, új feladatokról, illetve a fordítók, a fordítások támogatásának jövőjéről mesél. […]

Katastrofalna sytuacja tłumaczy na Węgrzech



„Słownik slangu więziennego” („A magyar börtönszleng szótára”, Edina Szabó, Kossuth Egyetemi Kiadó, Debreczyn 2008) to kolejna, po  słowniku slangu żołnierskiego, węgierskojęzyczna perełka. Zawiera obszerny wstęp, traktujący o grupie użytkowników grypsery, niezwykle bogatą część hasłową oraz rozbudowaną bibliografię. Oto przykładowe hasła: adomány fn gyak A börtön által adott fizetés. — alamizsna, […]

Słownik slangu więziennego


Fundacja Zeszytów Literackich i Węgierski Instytut Kultury organizują w dniu 6.02.2012  o godzinie 18.00 prezentację tomu szkiców Sándora Máraiego „W podróży” (więcej), podczas której rozmowę z autorką przekładu, Teresą Worowską, poprowadzi Marek Zagańczyk. „O szczególnej wiarygodności szkiców podróżnych Máraiego decyduje nie tyle realność opisu, ile przede wszystkim wyjątkowa wrażliwość obserwatora […]

Sándor Márai „W podróży” – spotkanie z tłumaczką


Strona onlinenewspapers.com służy listą węgierskich gazet i czasopism. Oto, jak podsumowują jej profil autorzy: Hungarian newspapers for information on local issues, politics, events, celebrations, people and business. Looking for accommodation, shopping, bargains and weather then this is the place to start. Information about holidays, vacations, resorts, real estate and property […]

Węgierskie gazety i czasopisma



Tym, którzy chcą dowiedzieć się nieco więcej o pracy tłumaczy, polecam cykl audycji Tomasza Kwaśniewskiego w radiu Tok FM (poniedziałki, godzina 21.00) pt. Tłumacz/ka. Oto dotychczasowe nagrania: Tłumaczka: o tłumaczeniu literatury arabskiej Gościem Tomasza Kwaśniewskiego była dr Magdalena Kubarek ”Tłumaczenie mnie wzbogaciło” Gościem Tomasza Kwaśniewskiego była Anna Akbike Sulimowicz – […]

O tłumaczach w radiu Tok FM


„Słownik slangu żołnierskiego” („A magyar katonai szleng szótára”, Tamás Kis, Kossuth Egyetemi Kiadó, Debreczyn 2008, wyd. II poprawione i rozszerzone) to kolejny węgierskojęzyczny skarb dla tłumacza. Słownik zawiera obszerny wstęp, traktujący o grupie użytkowników tego slangu, niezwykle bogatą część hasłową oraz rozbudowaną bibliografię, dzięki czemu może też służyć jako podpowiedź […]

Słownik slangu żołnierskiego


Targi książki to niejednokrotnie świetne miejsce, by spotkać węgierskich autorów. Warto zatem pamiętać, jakie imprezy spod tej egidy zaplanowano na rok 2012: 16. Targi Książki Kraków – 25-28.10.2012 2. Targi Książki Katowice – 7-9.09.2012 Książka dla Dzieci i Młodzieży – Poznańskie Spotkania Targowe – Międzynarodowe Targi Poznańskie  – 3-5.02.2012 Toruński […]

Targi książki 2012



O Literaturze na Świecie i jej znaczeniu dla popularyzowania twórczości węgierskich pisarzy wzmiankowałam niedawno tutaj. Dziś chcę Wam przedstawić piątą część zestawienia (od 2010 do 2012 roku) wszystkich przekładów literatury węgierskiej, jakie ukazały się w tym periodyku: „Literatura na Świecie” nr 09-10/2010 [m.in.: Ottó Tolnai: Twarz Argentyńca, przeł. Anna Górecka, […]

Literatura na Świecie – wydania węgierskie, cz. V – lata ...



Na przykładzie języka angielskiego doskonale widać, jak wielki wpływ na normy poprawnościowe mają „szarzy” użytkownicy. Swoją opinią o tym, jak daleka może być ich ingerencja na ortografię języka polskiego, dzielą się się tuzy językoznawstwa: Polszczyzna bez „ąści”? Jezyk polski sie uprosci  – rozmowa z prof. Jerzym Bralczykiem – (…) Dziś […]

Quo vadis, polszczyzno?



O Literaturze na Świecie i jej znaczeniu dla popularyzowania twórczości węgierskich pisarzy wzmiankowałam niedawno tutaj. Dziś chcę Wam przedstawić czwartą część zestawienia (od 2005 do 2009 roku) wszystkich przekładów literatury węgierskiej, jakie ukazały się w tym periodyku: „Literatura na Świecie” nr 09-10/2005 [m.in. Lajos Parti Nagy: Wiersze, przeł. Anna Górecka, […]

Literatura na Świecie – wydania węgierskie, cz. IV – lata ...


O Literaturze na Świecie i jej znaczeniu dla popularyzowania twórczości węgierskich pisarzy wzmiankowałam niedawno tutaj. Dziś chcę Wam przedstawić trzecią część zestawienia (od 2000 d0 2004 roku) wszystkich przekładów literatury węgierskiej, jakie ukazały się w tym periodyku: „Literatura na Świecie” nr 09/2000 [m.in. Sándor Weöres: Wiersze, przeł. Anna Górecka, Nándor […]

Literatura na Świecie – wydania węgierskie, cz. III – lata ...


György Spiró to kolejny pisarz i dramaturg, którego twórczość została doceniona w Polsce. W jego przypadku jednak ta miłość jest obustronna: nauczył się języka polskiego, jest znawcą polskiej kultury, ma w dorobku przekłady wszystkich dramatów Wyspiańskiego i niektórych dramatów Gombrowicza. Jego twórczość inspirowana jest Wojciechem Bogusławskim (więcej na ten temat […]

Spiró w polskich przekładach



O Literaturze na Świecie i jej znaczeniu dla popularyzowania twórczości węgierskich pisarzy wzmiankowałam niedawno tutaj. Dziś chcę Wam przedstawić drugą część zestawienia (od 1990 d0 1999 roku) wszystkich przekładów literatury węgierskiej, jakie ukazały się w tym periodyku (pełne i szczegółowe opisy istnieją dla numerów zarchiwizowanych przez redakcję, tzn. od 1994 […]

Literatura na Świecie – wydania węgierskie, cz. II – lata ...


Péter Esterházy to kolejna tuza literatury węgierskiej, doceniona w Polsce. Jego dzieła zostały wydane nakładem dwóch wydawnictw: Świata Literackiego i Czytelnika. W 2008 roku Esterházy został laureatem nagrody literackiej Europy Środkowej ANGELUS za Harmonię Caelestis (więcej o tym przeczytacie tutaj). Oto pozycje z jego dorobku, które doczekały się polskich przekładów: Świat […]

Esterházy w polskich przekładach


O Literaturze na Świecie i jej znaczeniu dla popularyzowania twórczości węgierskich pisarzy wzmiankowałam niedawno tutaj. Dziś chcę Wam przedstawić pierwszą część zestawienia (do 1990 roku) wszystkich przekładów literatury węgierskiej, jakie ukazały się w tym periodyku (pełne i szczegółowe opisy istnieją dla numerów zarchiwizowanych przez redakcję, tzn. od 1994 roku): „Literatura […]

Literatura na Świecie – wydania węgierskie, cz. I – do ...



Sándor Márai to niewątpliwie jeden z największych pisarzy węgierskich, ponadto niesłychanie doceniony również zagranicą – w Polsce nie tylko opublikowano 18 pozycji z jego dorobku, ale wiele z nich doczekało się także licznych wznowień (Dziennik aż pięciu!):  Żar przekład: Feliks Netz 2000 Wyznania patrycjusza przekład: Teresa Worowska 2002; wydanie kieszonkowe […]

Márai w polskich przekładach



Kolejna ciekawostka z Wikipedii, tym razem nawiązująca do węgiersko-polskich związków literackich. Artykuł jest bardzo okrojony, niemniej jednak może być ciekawy dla tych, którzy nie zgłębiali tego tematu wcześniej: Węgiersko-polskie związki literackie do wieku XVIII w Polsce były ograniczone do zainteresowania kronikami i wydarzeniami aktualnymi na Węgrzech. Informacje o Polsce przedostawały […]

Węgiersko-polskie związki literackie



Oto zestawienie (mam nadzieję, że kompletne) wszystkich antologii poezji węgierskiej, jakie ukazały się w języku polskim, w układzie chronologicznym: Wolność – antologia walczącej poezji i prozy węgierskiej, red. Camilla Mondral, Juliusz Wiktor Gomulicki,  Czytelnik, Warszawa 1953 (spis treści znajdziecie tutaj) Kocham twój kraj: Antologia wierszy węgierskich o Polsce, wybór István […]

Antologie poezji węgierskiej – cz. I: zestawienie


Pomysły mające rozpropagować Polskę za granicą są na wagę złota, ale czasem ich realizacja przerasta samych pomysłodawców: Małopolskę odwiedza niewielu Węgrów i Czechów. By temu zaradzić, urząd marszałkowski wydał dwa specjalne przewodniki po regionie. Obydwa po polsku… Pomysłodawcami serii są Leszek Mazan i Mieczysław Czuma. To oni także na zlecenie […]

Przewodniki dla Czechów i Węgrów wydano po polsku